Cầu Chì Tự Rơi Là Gì? Hướng Dẫn Đóng Cắt Cầu Chì An Toàn

Cầu chì tự rơi là một thiết bị rất quan trọng đối với hệ thống điện, được sử dụng để bảo vệ các thiết bị khác khỏi các tác động của dòng điện quá tải hoặc ngắn mạch. Tuy nhiên, để sử dụng hiệu quả, người dùng cần hiểu rõ về cách thức hoạt động và cách lựa chọn cầu chì phù hợp. Trong bài viết này, Cơ Điện Delta sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về loại cầu chì này.

Cầu chì tự rơi là gì?

Cầu chì tự rơi là một loại cầu dao kèm cầu chì được sử dụng trong các mạch điện để bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố điện. Cầu chì tự rơi sẽ tự động ngắt mạch khi dòng điện vượt quá giới hạn cho phép. Điều này giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi hư hỏng hoặc cháy nổ do dòng điện quá tải.

Cầu chì tự rơi: FCO là từ viết tắt của từ Fuse Cut Out, có nghĩa là thiết bị bảo vệ cho mạng điện trung thế.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của FCO

Khi mạch điện bị quá tải, dòng điện sẽ tăng lên và gây nhiệt, làm cho cầu chì tự rơi nóng lên và rơi ra khỏi vị trí ban đầu.

Cấu tạo của cầu chì tự rơi

Cầu chì tự rơi sẽ có 3 bộ phận chính là:

Khung đỡ: Có hình chữ “C”, giúp nâng đỡ ống chì và sứ cách điện.

Ống chì: Được làm bằng sợi thủy tinh, có khả năng chống hồ quang. Có khả năng hoán đổi vị trí cho nhau, khi xảy ra sự cố thì phần ống chì sẽ rơi xuống và treo lủng lẳng trên khung đỡ. Người dũng có thể dễ dàng phát hiện ra bằng mắt thường.

Dây chì: Người dùng cần phải quan tâm đến thông số kỹ thuật định mức điện và thông số về kích cỡ để tìm mua đúng loại sản phẩm mình mong muốn. Các thông số cần chú ý là:

• Điện áp định mức
• Dòng điện định mức
• Tần số định mức
• Khả năng cắt ngắn mạch
• Điện áp chịu đựng xung (BIL)
• Chiều dài dòng rò

Ngoài 3 bộ phận chính như trên, còn nhiều bộ phân kết nối với nhau như:

Đầu nối: Là bộ phận nối cầu chì với mạch điện, giúp truyền dẫn dòng điện giữa cầu chì và mạch điện.

Kích thủy lực: Là bộ phận chịu trách nhiệm kích cầu chì tự rơi ngắt mạch khi có sự cố xảy ra.

Phụ kiện bảo vệ: Bao gồm các bộ phận bảo vệ như cơ cấu an toàn, kẹp cách ly, van bảo vệ, bảo vệ quá áp suất, giúp bảo vệ mạch điện khỏi các sự cố và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Đối với các loại cầu chì tự rơi cao áp, còn có thêm các bộ phận bổ sung như bộ khởi động, bộ phận cắt bỏ mạch và bộ điều khiển.

Nguyên lý hoạt động của cầu chì tự rơi FCO

Hoạt động của cầu chì tự rơi dựa trên nguyên lý tự uốn cong hoặc tan chảy khỏi mạch điện khi cường độ dòng điện tăng bất thường. Các bộ phận của cầu chì tự rơi, như chấu mắc, nắp cầu chì và một số bộ phận phụ khác cũng được thiết kế khác nhau tùy theo loại cầu chì và yêu cầu sử dụng.

Khi xảy ra hiện tượng quá tải hoặc ngắn mạch, dây chì sẽ tự động chảy ra và đứt. Lúc này, phần đầu của cầu chì sẽ tự động nhả chốt hãm. Điều này làm cho ống cầu chì rơi xuống tạo ra khoảng cách.

Về bản chất, cầu chì tự rơi là một loại cầu dao kèm cầu chì. Nó có tác dụng bảo vệ các thiết bị trên lưới trung thế khi có sự cố quá tải, ngắn mạch. Tính chất tự rơi này tạo một khoảng trống hở, giúp dễ dàng kiểm tra sự đóng cắt của đường dây. Tuy nhiên, FCO chỉ có thể đóng cắt dòng không tải.

Ký hiệu cầu chì tự rơi trong mạch điện

Trong mạch điện, ký hiệu của cầu chì tự rơi thường được đặt dưới dạng biểu tượng hình hộp chữ nhật với một vạch ngang ở giữa. Vạch ngang này thường được kết nối với một số ký hiệu bổ sung để chỉ ra thông số kỹ thuật của cầu chì.

Thông số kỹ thuật phổ biến của cầu chì tự rơi

• Tiêu chuẩn áp dụng: ANSI C37.41, C37.42, IEC 282-2
• Điện áp định mức: 24-35kV
• Dòng điện định mức: 100 & 200A
• Tần số định mức: 50Hz
• Khả năng cắt ngắn mạch: 12kA
• Điện áp chịu đựng xung (BIL): 125-150-170kV
• Chiều dài dòng rò: 340-440-720mm
• Vật liệu cách điện: Sứ

Ưu điểm của cầu chì tự rơi trong mạch điện

Cầu chì tự rơi trong mạch điện có nhiều ưu điểm như:

• Bảo vệ an toàn hệ thống điện khi xảy ra tình sự cố về điện.
• Cơ cấu móc treo đơn giản, giá giữ cầu chì và sào đóng cắt thiết kế đặc biệt để đảm bảo tiếp xúc của các tiếp điểm tĩnh và động.
• Chi tiết bằng sắt được mạ kẽm, đảm bảo tuổi thọ và sử dụng ở những nơi có khí hậu muối và ẩm ướt.
• Đầu nối dây có hình dạng đặc biệt, có thể nối được ở cả hướng thẳng đứng và hướng nằm ngang.
• Thao tác thay thế, lắp đặt dễ dàng, có thể tháo xuống bằng tay thông qua sào cách điện.
• Cầu chì tự rơi được làm từ chất liệu chịu nhiệt tốt, có khả năng chịu được nhiệt độ cao và chống ăn mòn tốt hơn cầu chì sứ.
• Cầu chì tự rơi được thiết kế với hệ thống khóa chắc chắn, giúp đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng và tránh nguy cơ tai nạn trong quá trình vận hành.

Bảng báo giá cầu chì tự rơi tham khảo

Bảng giá cầu chì tự rơi Dòng DTR 27kV

Bảng giá cầu chì tự rơi 27kV – 35kV của Hubbell/ AB Chance 

Bảng giá FCO của Tuấn Ân

Bảng giá FCO của Sarah

Bảng giá cầu chì tự rơi 24kV dòng Apparat

 Lưu ý: Bảng giá cầu chì rơi ở trên chỉ mang tính chất tham khảo. Quý khách vui lòng liên hệ trực tiếp với đơn vị cung cấp để được tư vấn và báo giá chi tiết nhất.

Bảng tra dây chảy cầu chì tự rơi

Cầu chì có vai trò bảo vệ ngắn mạch mà không làm nhiệm vụ bảo vệ quá tải máy biến áp.

Trong vận hành phải chọn dây chảy cầu chì tương đối lớn: Icc = 2,5 Iđm.

Cách chọn cầu chì tự rơi chi tiết

Cần chú ý đến một số vấn đề sau khi lựa chọn cầu chì:

• Các thông số Un, In: Trong việc lựa chọn cầu chì, cần chọn các thông số Un (điện áp định mức) và In (dòng điện định mức) phù hợp với mạng điện đang sử dụng. Điện áp định mức của cầu chì cần lớn hơn hoặc bằng điện áp định mức của mạng điện, và dòng điện định mức của cầu chì cần phù hợp với dòng điện tối đa trong mạng.
• Khả năng cắt (cắt dòng điện hay cắt ngắn mạch) của cầu chì cần phù hợp với yêu cầu của hệ thống. Khả năng cắt của cầu chì phải lớn hơn hoặc bằng dòng điện tối đa trong hệ thống.
• Đặc tính ampe-giây: đảm bảo rằng cầu chì sẽ ngắt dòng điện nhanh chóng và an toàn trong trường hợp quá tải hoặc ngắn mạch.
• Khả năng hạn chế của dòng điện cầu chì tự rơi để tránh tình trạng cầu chì tự rơi gây ra các vấn đề cho hệ thống điện.

Những điều quan trọng cần lưu ý khi lựa chọn cầu chì:

• Khi lựa chọn cầu chì để bảo vệ tụ điện và máy biến áp, cần tính toán đến dòng điện quá độ, bao gồm sự điều hoà lưới điện và sự tăng điện áp. Trong các loại tụ điện, dòng định mức nhỏ nhất của dây chảy sẽ bằng x1,6 lần so với dòng định mức của tụ điện.
• Nếu chọn cầu chì để bảo vệ động cơ, cần chú ý đến thời gian khởi động và dòng khởi động của động cơ. Cần xem kỹ tần số khởi động, nếu tần số quá cao thì các cầu chì không thể đủ nguội giữa các lần đóng cắt.
• Mỗi loại cầu chì sẽ có các thông số điện áp định mức và trị số dòng điện khác nhau, phụ thuộc vào kích thước cầu đế cầu chì.

Xem thêm: Cầu chì nhiệt là gì? Cấu tạo và ứng dụng trong thực tế như thế nào?

Thao tác đóng cắt cầu chì tự rơi

Đóng cắt cầu chì tự rơi phải được thực hiện cẩn thận và đúng quy trình để tránh gây tai nạn và hư hỏng thiết bị.

• Bước 1: Kiểm tra các thông số của cầu chì để đảm bảo cầu chì được lựa chọn phù hợp với yêu cầu bảo vệ hệ thống điện của bạn.
• Bước 2: Đảm bảo xung quanh cầu chì được đảm bảo an toàn. Xác định vị trí đóng cắt của cầu chì và đảm bảo rằng bộ đóng cắt đang ở trạng thái mở.
• Bước 3: Đóng cầu chì và theo dõi các thông số điện của hệ thống. Nếu trong quá trình đóng cắt cầu chì, phát hiện ra các vấn đề liên quan đến thiết bị hoặc thông số điện, cần ngay lập tức ngắt nguồn và kiểm tra lại hệ thống trước khi tiếp tục thực hiện đóng cắt cầu chì.
• Bước 4: Sau khi hoàn tất, cần đóng lại nắp bảo vệ và kiểm tra lại tình trạng của hệ thống để đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống và nhân viên thực hiện.

Xem thêm: Cầu chì tự phục hồi có ưu điểm gì vượt trội? Ứng dụng như thế nào?

Trong kỹ thuật điện, việc lựa chọn và sử dụng cầu chì tự rơi là rất quan trọng để bảo vệ các thiết bị điện và đảm bảo an toàn cho hệ thống điện. Với những kiến thức và kỹ năng này, chúng ta có thể lựa chọn và sử dụng cầu chì tự rơi một cách hiệu quả và an toàn trong các hệ thống điện của chúng ta. Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể sử dụng các loại vỏ tủ điện để bảo vệ thiết bị điện một cách tốt nhất.

Ngọc Hòa

Ngọc Hòa hiện đang là biên tập viên tại Cơ Điện Delta, mình có 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn các giải pháp về tủ điện, tủ chữa cháy, thang máng cáp điện. Các kiến thức được chia sẻ trên blog Cơ Điện Delta đều được mình tổng hợp và đúc rút từ những kinh nghiệm thực tế tư vấn cho doanh nghiệp. Hy vọng những thông tin này có thể giúp ích được cho bạn đọc.