Cầu Chì Sứ Là Gì? Phân Loại Và Nguyên Lý Hoạt Động

Cầu chì sứ là một thiết bị bảo vệ điện tử quan trọng được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điện và tự động hóa. Với khả năng bảo vệ tối ưu cho các thiết bị điện, cầu chì giúp đảm bảo an toàn và ổn định cho hệ thống điện. Trong bài viết này, cùng Cơ Điện Delta tìm hiểu chi tiết về loại cầu chì này.

Cầu chì sứ là gì?

Cầu chì sứ là một loại của cầu chì ống, được sử dụng trong các mạch điện có điện áp cao hoặc trong các ứng dụng y tế.

Cầu chì được sử dụng để bảo vệ mạch điện khỏi quá tải dòng điện, bằng cách nhanh chóng đóng mạch khi có quá tải dòng điện, từ đó giúp bảo vệ các linh kiện khác trong mạch. 

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cầu chì sứ

Cầu chì sứ được thiết kế để chịu được áp lực và nhiệt độ cao hơn so với các loại cầu chì khác, phù hợp với các ứng dụng đặc biệt như trong công nghiệp điện và điện tử.

Cấu tạo cầu chì sứ

Điểm quan trọng của cầu chì đó là phần ruột dẫn, thường được làm bằng một hoặc nhiều dây mỏng hoặc dải hợp kim kim loại, nằm giữa hai nắp kim loại để kết nối vào mạch điện. Khi xảy ra sự cố, nhiệt độ sẽ tăng lên đến mức quy định, làm cho ruột dẫn nóng chảy và tạo thành một mạch hở, ngăn cản dòng điện chạy qua. 

Vỏ bên ngoài thường được làm bằng chất liệu gốm để chịu được áp lực và tình trạng sốc nhiệt, và phần tiếp điểm được làm bằng chất liệu đồng mạ bạc để đảm bảo độ dẫn điện tốt. Một số cầu chì còn có chứa các hạt thạch anh dạng hạt nhỏ để tăng cường hiệu suất và đảm bảo độ tinh khiết cao. 

Vật liệu làm đầy cũng rất quan trọng, nó phải được duy trì mật độ đóng gói ổn định để đảm bảo hiệu suất nhất quán và ổn định khi dòng điện ở mức cao.

Nguyên lý hoạt động của cầu chì sứ

Cầu chì này hoạt động dựa trên nguyên lý của sự nóng chảy của chì khi có dòng điện lớn chảy qua. Khi dòng điện chảy qua, năng lượng điện được chuyển đổi thành nhiệt, gây ra sự nóng chảy của cầu chì. Khi nhiệt độ của cầu chì đạt đến một mức độ nhất định, cầu chì sẽ nhanh chóng nóng chảy và ngắt mạch, ngăn cản dòng điện chảy qua và bảo vệ mạch điện khỏi các vấn đề liên quan đến quá tải.

Cầu chì này được thiết kế với một dây chì mỏng được nối đến hai đầu cầu bằng hai miếng đồng mạ và được bọc trong vỏ sứ. Khi dòng điện vượt quá giới hạn cho phép, dây chì sẽ nóng chảy, làm giảm diện tích của dây và tạo ra một khoảng trống trong mạch. Khi khoảng trống được tạo ra, điện không thể chảy qua và mạch sẽ bị ngắt.

Kích thước và mã màu nhận biết các loại cầu chì sứ

Cầu chì được phân loại theo nhiều tiêu chuẩn, tùy thuộc vào mục đích sử dụng và các thông số kỹ thuật khác nhau. 

Phân loại cầu chì sứ

Có 2 loại cầu chì cơ bản, đó là: 

• Loại gL/gG

Đây là loại cầu chì được sử dụng phổ biến trong hệ thống điện công nghiệp, với khả năng ngắt dòng điện từ 6A đến 6,300A và điện áp từ 250V đến 36kV.

Kích thước khá nhỏ nên việc lắp đặt khá dễ dàng, không chiếm nhiều diện tích. Loại này dùng nhiều trong các ứng dụng bảo vệ đường dây hay các thiết bị điện. Loại gL là cho các ứng dụng với dòng điện thấp, trong khi loại gG dành cho các ứng dụng với dòng điện cao.

• Loại aM

Đây là loại cầu chì được sử dụng cho hệ thống bảo vệ mạch điện đóng cắt trung thế, có thể dùng với điện áp 500V. Thiết kế chắc chắn với kích thước thon gọn, dòng định mức là 12A, có tính tiết kiệm điện cao mà giúp đóng cắt dòng hay sự quá tải điện hoàn hảo. Loại này thường được sử dụng trong các ứng dụng thương mại và công nghiệp.

Kích thước và phân loại theo mã màu

Cầu chì được hình thành theo tiêu chuẩn IEC 60269 – 2. Mỗi loại sẽ có dòng điện định mức và điện áp khác nhau nên kích thước cũng khác nhau để giúp người dùng lựa chọn chính xác hơn. 

Kích thước thông thường sẽ là 8×32, 10×38, 14×51, 22×58.

Trên thị trường hiện nay, cầu chì được sản xuất các màu tương ứng với dòng định mức cụ thể như sau:

• Màu hồng: 2A
• Màu nâu: 4A
• Màu xanh lá cây: 6A
• Đỏ: 10A
• Xám: 16A
• Xanh lam: 20A
• Vàng: 25A
• Đen: 35A
• Trắng: 50A
• Đồng: 63A

Xem thêm: Tìm hiểu cầu chì nhiệt là gì? Ứng dụng trong cuộc sống như thế nào?

Ưu nhược điểm của các dòng cầu chì sứ hiện nay

Hãy cùng đánh giá chi tiết ưu nhược điểm của loại cầu chì này để giúp quý khách có cái nhìn khách quan nhất.

Ưu điểm

• Khả năng chịu được dòng điện lớn và áp suất cao
• Dễ lắp đặt và thay thế 
• Trọng lượng nhé, vận hành nhanh chóng.
• Giá thành phải chăng.
• Có khả năng thích nghi tốt 

Nhược điểm

• Khả năng bảo vệ của cầu chì chưa ổn so với các loại khác, độ rủi ro khi hoạt động trên dây 3 pha vẫn khá cao.
• Phục hồi sau sự cố chậm
• Phụ kiện không đầy đủ
• Chỉ có thể đóng/cắt 1 lần duy nhất. Sau đó phải thay mới.
• Công nghệ lạc hậu

Bảng giá tham khảo cầu chì sứ hiện nay

Dưới đây là bảng giá tham khảo của một số mẫu cầu chì phổ biến trên thị trường hiện nay:

Lưu ý: Bảng giá trên chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Để biết thêm thông tin chi tiết về giá cả và các thông số kỹ thuật khác, quý khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp với nhà sản xuất hoặc các đại lý phân phối chính thức.

Ứng dụng của cầu chì sứ trong cuộc sống hiện nay

Cầu chì hiện được ứng dụng phổ biến ở một số lĩnh vực như:

• Cầu chì sứ được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị đo lường như đồng hồ điện, ampe kế, volt kế… để bảo vệ chúng khỏi các đỉnh dòng điện, đảm bảo hoạt động ổn định và tránh các vấn đề hư hỏng do quá tải.
• Cầu chì sứ cũng được sử dụng trong các hệ thống phân phối và tự động hóa, giúp ngăn chặn các đỉnh dòng điện đột ngột và bảo vệ các thiết bị trong hệ thống. Đặc biệt, cầu chì sứ được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng điện năng lượng mặt trời.
• Trong các hệ thống điện lực, cầu chì được sử dụng để bảo vệ máy biến áp cách ly khỏi các đỉnh dòng điện và nhiễu điện. 
• Cầu chì sứ cũng được sử dụng để bảo vệ bộ chống sét lan truyền trong các hệ thống đường dây truyền tải điện.

Ngoài ra, cầu chì sứ còn được sử dụng trong các ứng dụng khác như trong các khởi động của động cơ, bảo vệ các thiết bị điện tử, và trong các thiết bị điện tử như máy tính, tivi, điều hòa…

Nên mua cầu chì sứ của hãng nào uy tín?

Việc chọn mua cầu chì sứ của một hãng uy tín là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của sản phẩm. Dưới đây là một số hãng sản xuất cầu chì sứ nổi tiếng và được đánh giá cao:

• Cầu chì sứ bussmann: là một trong những thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực bảo vệ đường dây và thiết bị điện. Các sản phẩm cầu chì sứ của hãng này được sản xuất với công nghệ tiên tiến, đảm bảo độ chính xác và độ bền cao. Vì vậy, quý khách có thể hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn sản phẩm của hãng
• Cầu chì sứ Schneider: là một trong những tập đoàn điện lớn nhất thế giới. Các sản phẩm cầu chì sứ của Schneider được thiết kế chắc chắn, độ dày cao, độ bền bỉ lớn, hiện đại và có chỉ số làm việc ghi rõ trên thân thiết bị giúp người dùng dễ nhận biết mà lắp đặt đúng vị trí trên hệ thống điện.
• Cầu chì sứ Mersen: đã có mặt trên thị trường trong suốt 129 năm với nhiều sản phẩm bảo vệ đường dây và thiết bị điện. Các sản phẩm cầu chì sứ của Mersen được sản xuất với công nghệ tiên tiến, giúp cho việc kết nối cùng hệ thống điện tốt, đem đến sự an toàn cho người dùng.
• Cầu chì sứ Siemens: đến từ CHLB Đức và Châu Âu, là một trong những tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới. Các sản phẩm cầu chì sứ của Siemens được thiết kế để đảm bảo an toàn và giá thành hợp lý. Vì vậy người dùng sẽ không gặp quá nhiều khó khăn khi tìm mua sản phẩm của hãng.

Khi chọn mua cầu chì, nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực điện và đảm bảo lựa chọn sản phẩm của các hãng uy tín để đảm bảo an toàn và hiệu suất tối đa.

Xem thêm: Cầu chì tự rơi là gì? Cấu tạo và công dụng?

Tổng kết

Cầu chì sứ là một thành phần quan trọng trong các hệ thống điện, giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi quá tải và ngắn mạch. Việc chọn lựa và sử dụng cầu chì đúng cách sẽ giúp tăng độ bền và ổn định cho hệ thống điện. Mong rằng những thông tin trên sẽ hữu ích cho việc hiểu và sử dụng cầu chì sứ trong các hệ thống điện của bạn. Ngoài ra, nếu bạn muốn bảo vệ cho các thiết bị điện của mình một cách an toàn hơn, có thể sử dụng các loại vỏ tủ điện sơn tĩnh điện để hạn chế tiếp xúc giữa thiết bị và con người.

Ngọc Hòa

Ngọc Hòa hiện đang là biên tập viên tại Cơ Điện Delta, mình có 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn các giải pháp về tủ điện, tủ chữa cháy, thang máng cáp điện. Các kiến thức được chia sẻ trên blog Cơ Điện Delta đều được mình tổng hợp và đúc rút từ những kinh nghiệm thực tế tư vấn cho doanh nghiệp. Hy vọng những thông tin này có thể giúp ích được cho bạn đọc.