Trong hệ thống điện hiện đại, việc đảm bảo an toàn và ổn định của mạch điện là một yếu tố cực kỳ quan trọng. Và đóng cắt mạch điện đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống và ngăn chặn các sự cố nguy hiểm có thể xảy ra. Các thiết bị đóng cắt mạch điện không chỉ giúp ngắt mạch khi cần thiết mà còn đảm bảo việc điều khiển, bảo vệ và phân phối nguồn điện một cách an toàn và hiệu quả. Hãy cùng Cơ Điện Delta tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.
Thiết bị đóng cắt mạch điện là gì?
Đây là một loại thiết bị được sử dụng để đóng ngắt các mạch điện. Công dụng chính là giúp bảo vệ quá tải, ngắn mạch, sụt áp và bảo vệ cho mạch điện. Nó có khả năng mở hoặc đóng mạch điện, cho phép luồng điện chạy qua hoặc ngăn chặn nó.
Thiết bị đóng cắt mạch điện đảm bảo an toàn và ổn định cho hệ thống điện bằng cách ngắt hoặc kết nối nguồn điện.
Cấu tạo của các thiết bị đóng cắt phổ biến
Thiết bị đóng cắt mạch điện gồm các thiết bị bảo vệ và đóng cắt, có: bộ cách ly, bảng điều khiển, rơ le, cầu chì, công tắc, bộ ngắt mạch, máy biến dòng, máy biến thế, bảng điều khiển và các thiết bị khác.
Cấu tạo của các thiết bị đóng cắt phổ biến có thể khác nhau tùy thuộc vào loại thiết bị, nhưng dưới đây là bộ phận phổ biến:
- Bộ ngắt mạch: gồm một cơ cấu cơ học hoặc điện tử để mở hoặc đóng mạch điện. Bộ ngắt mạch có khả năng chịu được dòng điện lớn và khả năng ngắt mạch nhanh chóng để bảo vệ hệ thống khỏi nguy cơ ngắn mạch hoặc quá tải.
- Rơle bảo vệ: có chức năng phát hiện các sự cố như quá tải, ngắn mạch hoặc mất điện áp. Nó sẽ kích hoạt bộ ngắt mạch để ngắt mạch khi phát hiện sự cố xảy ra.
- Cầu chì: là một loại thiết bị bảo vệ đơn giản và phổ biến được sử dụng để ngắt mạch khi có quá tải dòng điện.
- Công tắc: Công tắc là một thiết bị đóng cắt đơn giản, được sử dụng để mở hoặc đóng mạch điện. Công tắc thường có nút hoặc cần gạt để mở hoặc đóng.
Các thiết bị đóng cắt phổ biến khác nhau có cấu trúc và nguyên lý hoạt động riêng, nhưng mục đích chung của chúng là bảo vệ và điều khiển hệ thống điện.
Công dụng của các thiết bị đóng cắt điện
Thiết bị đóng cắt đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện bằng cách vận chuyển, tạo và phá vỡ các dòng tải thông thường. Nó hoạt động như một bộ chuyển mạch, cho phép điều khiển luồng điện trong hệ thống. Đồng thời, nó cũng có khả năng ngắt dòng điện khi phát hiện các sự cố điện như quá tải, ngắn mạch và chập cháy.
Thiết bị đóng cắt có nhiều ứng dụng khác nhau trong cuộc sống và được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và hộ gia đình. Các thiết bị này có thể bao gồm bộ ngắt mạch, máy biến dòng, máy biến điện áp, rơle bảo vệ , dụng cụ đo , bộ chuyển mạch, cầu chì, MCB, MCCB, thiết bị chống sét, bộ cách ly và nhiều loại thiết bị khác.
Mỗi loại thiết bị đóng cắt có chức năng và ứng dụng riêng, tùy thuộc vào yêu cầu và mục đích sử dụng của hệ thống điện. Nhờ vào các thiết bị đóng cắt, chúng ta có khả năng kiểm soát, bảo vệ và bảo trì hệ thống điện một cách an toàn.
Các thiết bị đóng cắt và bảo vệ mạch phổ biến
Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu những thiết bị đóng cắt mạch điện phổ biến ngay sau đây:
Thứ nhất, phân loại theo lưới điện
Thiết bị đóng cắt cao thế:
Thiết bị đóng cắt cao thế được sử dụng trong phân phối điện ở mức điện áp cao, thường từ 66 kV trở lên. Chúng đảm nhận vai trò quan trọng trong việc mở hoặc đóng mạch điện và bảo vệ hệ thống. Một số thiết bị đóng cắt cao thế phổ biến bao gồm:
- Cầu chì cao thế: Được sử dụng để bảo vệ mạch điện ở mức điện áp cao. Cầu chì sẽ tan chảy nhanh chóng khi có quá tải dòng điện, ngắn mạch hoặc sự cố khác xảy ra.
- Bộ ngắt mạch cao thế: được sử dụng để mở hoặc đóng mạch điện ở mức điện áp cao.
Thiết bị đóng cắt hạ thế:
Thiết bị đóng cắt hạ thế được sử dụng trong phân phối điện ở mức điện áp thấp, thường từ 1000V trở xuống. Có vai trò chính là mở hoặc đóng mạch điện và bảo vệ mạch. Một số thiết bị đóng cắt hạ thế phổ biến bao gồm:
- MCB : Là một loại bộ ngắt mạch nhỏ gọn, thường được sử dụng trong các mạch điện trong nhà, văn phòng, tòa nhà,…
- MCCB : Là một loại bộ ngắt mạch có kích thước lớn hơn, được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp và thương mại.
Thiết bị đóng cắt trung thế
Thiết bị đóng cắt trung thế được sử dụng trong phân phối điện ở mức điện áp trung thế, thường từ 1 kV – 36 kV. Chúng có vai trò mở hoặc đóng mạch điện và bảo vệ hệ thống. Một số thiết bị đóng cắt trung thế phổ biến bao gồm:
- GIS : Là một hệ thống đóng cắt mạch điện sử dụng hợp chất cách điện dạng khí như hơi SF6 để cách điện và ngăn chặn điện áp cao.
- VCB: Là một loại bộ ngắt mạch sử dụng chân không để ngắt mạch điện. VCB có khả năng ngắt mạch nhanh chóng, độ tin cậy cao và yêu cầu bảo trì ít hơn so với các loại thiết bị khác.
- Rơ le bảo vệ: Là một thiết bị điện tử được sử dụng để phát hiện các điều kiện nguy hiểm và bảo vệ mạch điện bằng cách ngắt mạch hoặc kích hoạt các thiết bị đóng cắt khác.
- Bộ chuyển mạch trung thế: Được sử dụng để chuyển đổi nguồn điện từ một nguồn đến nguồn khác trong hệ thống điện.
Thứ hai, phân loại theo dòng sản phẩm có
Cầu dao tự động dạng khối MCCB:
Cầu dao tự động dạng khối MCCB là một thiết bị đóng cắt và bảo vệ mạch điện. Nó có thiết kế dạng khối, được đúc nguyên khối từ vật liệu cách điện chịu nhiệt cao. MCCB thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp và thương mại.
Aptomat MCB:
Aptomat MCB là một loại thiết bị đóng cắt mạch điện nhỏ gọn. Nó được sử dụng rộng rãi trong các mạch điện trong nhà, văn phòng, tòa nhà và các ứng dụng dân dụng khác. Aptomat bảo vệ mạch khỏi quá tải và ngắn mạch bằng cách tự động ngắt mạch khi có dòng điện vượt quá giới hạn.
Thiết bị chống dòng rò:
Thiết bị chống dòng rò, còn được gọi là RCD (Residual Current Device), là một thiết bị bảo vệ chống dòng rò điện. Nó được sử dụng để phát hiện sự chênh lệch dòng điện giữa dòng vào và dòng ra của mạch điện. Khi phát hiện dòng rò, thiết bị sẽ tự động ngắt mạch để ngăn chặn nguy cơ tai nạn điện.
Máy cắt chân không VCB:
Máy cắt chân không VCB là một loại thiết bị đóng cắt mạch điện sử dụng chân không như môi trường cách điện. Nó được sử dụng trong các ứng dụng trung và cao thế để ngắt mạch và bảo vệ hệ thống điện khỏi quá tải, ngắn mạch và các sự cố khác.
Máy cắt không khí ACB:
Máy cắt không khí ACB là một thiết bị đóng cắt mạch điện sử dụng không khí như môi trường cách điện và làm quạt gió để làm mát. ACB được sử dụng trong các hệ thống điện công nghiệp và thương mại để ngắt mạch và bảo vệ hệ thống khỏi quá tải, ngắn mạch.
Cầu chì:
Cầu chì là một loại thiết bị bảo vệ mạch điện phổ biến. Nó là một loại linh kiện bảo vệ chịu dòng điện cao và có khả năng tan chảy nhanh chóng khi có quá tải dòng điện, ngắn mạch. Nó có thể được sử dụng trong các ứng dụng cao thế, trung thế và hạ thế, tùy thuộc vào mức điện áp của mạch điện.
Ưu điểm khi sử dụng các loại thiết bị đóng cắt mạch điện
Thiết bị đóng cắt mạch điện được sử dụng phổ biến bởi nhiều ưu điểm vượt trội như sau:
Đóng cắt mạch điện đáng tin cậy:
Các thiết bị đóng cắt mạch điện được thiết kế và chế tạo với mục tiêu đảm bảo tính đáng tin cậy trong việc ngắt mạch và bảo vệ hệ thống điện. Chúng được kiểm tra và thử nghiệm kỹ lưỡng để đảm bảo hoạt động ổn định và tin cậy trong các điều kiện khác nhau. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ hư hỏng của thiết bị và đảm bảo hoạt động liên tục của hệ thống điện.
Hoạt động nhanh và chính xác:
Các thiết bị đóng cắt mạch điện được thiết kế để có khả năng hoạt động nhanh chóng và chính xác khi xảy ra sự cố. Chúng có thời gian đáp ứng rất ngắn để ngắt mạch khi phát hiện quá tải, ngắn mạch hoặc dòng rò. Điều này giúp giảm thiểu thiệt hại cho hệ thống và thiết bị, đồng thời bảo vệ an toàn cho người sử dụng.
Hỗ trợ điều khiển bằng tay trong trường hợp xảy ra sự cố:
Các thiết bị đóng cắt mạch điện thường được trang bị các cơ chế và công tắc điều khiển để người sử dụng có thể can thiệp và điều khiển trực tiếp trong trường hợp xảy ra sự cố. Điều này cho phép người sử dụng nhanh chóng tắt mạch điện và ngăn chặn các nguy cơ tiềm ẩn hoặc xử lý sự cố một cách an toàn.
Dễ dàng phân biệt với các thiết bị khác:
Các thiết bị đóng cắt mạch điện thường được thiết kế với kiểu dáng, màu sắc và ký hiệu đặc trưng để dễ dàng phân biệt và nhận dạng so với các thiết bị khác trong hệ thống điện.
Điều này giúp người sử dụng và kỹ thuật viên nhận ra và tìm hiểu các thiết bị đóng cắt mạch điện một cách dễ dàng và nhanh chóng.
Một số thương hiệu cung cấp thiết bị đóng cắt uy tín
Nếu bạn chưa biết lựa chọn loại thiết bị đóng cắt mạch điện nào, thì tốt nhất là nên lựa chọn sản phẩm của những thương hiệu nổi tiếng. Sau đây là một số gợi ý dành cho bạn:
Thiết bị đóng cắt Panasonic:
Panasonic có lẽ một thương hiệu không có gì xa lạ với mọi người, nổi tiếng trong lĩnh vực thiết bị điện. Các thiết bị đóng cắt Panasonic được thiết kế và sản xuất với chất lượng cao, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp và dân dụng.
Thiết bị đóng cắt LS:
LS là một thương hiệu hàng đầu trong ngành công nghiệp điện và tự động hóa. Thiết bị đóng cắt LS được đánh giá cao về độ tin cậy và hiệu suất. LS cung cấp các sản phẩm đóng cắt như cầu chì, công tắc, bộ ngắt mạch, rơle bảo vệ và các thiết bị điện khác.
Thiết bị đóng cắt Mitsubishi:
Mitsubishi là một tên tuổi lớn trong ngành công nghiệp và điện tử. Các thiết bị đóng cắt của Mitsubishi đáp ứng được yêu cầu cao về hiệu suất và an toàn. Mitsubishi cung cấp các sản phẩm như máy cắt không khí (ACB), máy cắt chân không (VCB), công tắc, cầu chì và các thiết bị đóng cắt khác.
Thiết bị đóng cắt Sino:
Sản phẩm của Sino luôn được đánh giá cao về chất lượng và độ tin cậy trong nhiều năm qua.Thiết bị đóng cắt Sino thường được sử dụng phổ biến trong các ứng dụng công nghiệp, dân dụng và xây dựng.
Thiết bị đóng cắt Schneider:
Schneider Electric là một trong những nhà cung cấp hàng đầu thế giới về các thiết bị đóng cắt mạch điện. Các sản phẩm của Schneider luôn đáng tin cậy và đạt chất lượng cao. Thiết bị đóng cắt Schneider Electric là sự lựa chọn hoàn hảo khi thiết lập hệ thống điện trong các công trình thương mại, công nghiệp và dân dụng.
Thiết bị đóng cắt Siemens:
Siemens là một công ty công nghệ đa quốc gia có trụ sở tại Đức. Hãng cung cấp nhiều loại thiết bị đóng cắt trong ngành công nghiệp điện. Các thiết bị đóng cắt Siemens phổ biến là: Máy cắt mạch, máy cắt cầu, thiết bị đóng cắt trong hệ thống điều khiển, thiết bị đóng cắt trung thế, thiết bị đóng cắt tự động
Hãng cung cấp nhiều loại thiết bị khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu và yêu cầu cụ thể của khách hàng trong lĩnh vực điện.
Thiết bị đóng cắt ABB:
ABB là một công ty đa quốc gia có trụ sở tại Thụy Điển và Thụy Sĩ. Đây là một trong những nhà cung cấp hàng đầu trong lĩnh vực thiết bị điện. Thiết bị đóng cắt ABB được biết đến với tính năng cao, hiệu suất đáng tin cậy và khả năng bảo vệ tốt.
Thiết bị đóng cắt Chint:
Chint là một công ty công nghệ điện có trụ sở tại Trung Quốc, được biết đến với các sản phẩm điện tử và điện năng. Thiết bị đóng cắt Chint đạt tiêu chuẩn cao về chất lượng và hiệu suất. Họ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và dịch vụ sau bán hàng cho khách hàng trên các thị trường quốc tế.
Thiết bị đóng cắt Fuji:
Fuji Electric có hơn 90 năm kinh nghiệm trong ngành công nghiệp điện. Họ có đội ngũ kỹ sư và chuyên gia giàu kinh nghiệm hàng đầu. Fuji Electric đặt sự tập trung lớn vào nghiên cứu và phát triển công nghệ. Họ đầu tư vào việc phát triển các giải pháp tiên tiến, bền vững và tiết kiệm năng lượng cho hệ thống điện.
Thiết bị đóng cắt Himel:
Được thành lập từ năm 1960, Himel là một thương hiệu được công nhận trong lĩnh vực thiết bị điện. Các thiết bị đóng cắt của Himel được chế tạo bằng vật liệu chất lượng và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế. Himel cung cấp một loạt các thiết bị đóng cắt và phụ kiện điện, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Thiết bị đóng cắt Hyundai:
Hyundai là một thương hiệu nổi tiếng và đáng tin cậy trong lĩnh vực thiết bị Hyundai Electric là một nhà sản xuất và cung cấp thiết bị điện hàng đầu có trụ sở tại Hàn Quốc. Họ cung cấp một loạt các thiết bị đóng cắt và giải pháp trong lĩnh vực công nghiệp điện. Hyundai cung cấp các giải pháp điện cho các ngành công nghiệp và hạ tầng trên toàn thế giới.
Thiết bị đóng cắt Shihlin:
Shihlin Electric là một nhà sản xuất thiết bị điện hàng đầu có trụ sở tại Đài Loan. Họ cung cấp nhiều tùy chọn sản phẩm để đáp ứng nhu cầu và yêu cầu đa dạng của khách hàng. Sản phẩm của Shihlin Electric được thiết kế để dễ dàng lắp đặt, vận hành và bảo trì.
Tổng kết
Trên thị trường, các thiết bị đóng cắt mạch điện đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống và đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Sử dụng các thiết bị đóng cắt mạch điện mang lại ưu điểm vượt trội, đóng góp quan trọng vào việc duy trì sự ổn định và an toàn cho hệ thống điện.
Ngọc Hòa hiện đang là biên tập viên tại Cơ Điện Delta, mình có 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn các giải pháp về tủ điện, tủ chữa cháy, thang máng cáp điện. Các kiến thức được chia sẻ trên blog Cơ Điện Delta đều được mình tổng hợp và đúc rút từ những kinh nghiệm thực tế tư vấn cho doanh nghiệp. Hy vọng những thông tin này có thể giúp ích được cho bạn đọc.
Follow us