Biến Dòng Là Gì? Thông Số Kỹ Thuật Của Biến Dòng

Biến Dòng Là Gì?

Ngày nay việc sử dụng thiết bị ở điện áp phù hợp là một vấn đề mà nhiều người quan tâm. Máy biến dòng ra đời với mục đích thay đổi cường độ dòng điện theo mong muốn. Vậy biến dòng là gì? Hôm nay CƠ ĐIỆN DELTA sẽ cùng các bạn tìm hiểu thông tin chi tiết về máy biến dòng nhé!

Biến dòng là gì? Máy biến dòng là gì?

Biến dòng là một thiết bị điện được sử dụng để biến đổi điện áp và dòng điện trong mạng lưới điện. Thiết bị này được sử dụng để biến đổi mức điện áp và dòng điện để phù hợp với yêu cầu sử dụng (thường là 5A) của các thiết bị điện trong mạng lưới.

Tìm hiểu Biến dòng là gì? Máy biến dòng là gì?
Tìm hiểu Biến dòng là gì? Máy biến dòng là gì?

Máy biến dòng là một loại biến dòng đặc biệt được sử dụng để giảm điện áp và tăng dòng điện trong các ứng dụng đo lường và bảo vệ. Máy biến dòng là một trong những thiết bị cơ bản của các hệ thống đo lường và bảo vệ trong điện công nghiệp, giúp đo lường dòng điện chính xác hơn và đảm bảo an toàn trong việc vận hành các hệ thống điện.

Cấu tạo và thông số kỹ thuật của máy biến dòng

Cấu tạo của máy biến dòng
Cấu tạo của máy biến dòng

Máy biến dòng bao gồm hai cuộn dây cuộn quanh một lõi sắt. Cuộn dây chứa dòng điện lớn được gọi là cuộn điện áp cao (Primary) và cuộn dây chứa dòng điện nhỏ hơn được gọi là cuộn điện áp thấp (Secondary). Cuộn dây Primary được kết nối với mạch điện cần đo, còn cuộn dây Secondary được kết nối với thiết bị đo lường và bảo vệ.

  • Primary current: Dòng điện sơ cấp.
  • Secondary Winding: Cuộn dây thứ cấp.
  • Ammeter: Đồng hồ đo dòng.
  • Hollow Core: Lõi rỗng

Thông số kỹ thuật:

Biến dòng bảo vệ thường có những thông số: PCT 2000/5A  30VA  5P10

  • PCT: biến dòng bảo vệ
  • 2000/5A: Tỉ số biến dòng. Dòng định mức = 2000A
  • 30VA: Dung lượng của biến dòng 30VA, dung lượng càng cao thì khả năng mang tải càng cao
  • 5P10: độ chính xác của PCT, độ chính xác 5% khi dòng điện tải =10 lần dòng định mức.

Nguyên lý hoạt động của máy biến dòng

Máy biến dòng hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ. Theo đó, khi một dòng điện chạy qua một dây dẫn, nó tạo ra một trường từ xung quanh dây đó. Nếu dây dẫn đó được cuốn thành một cuộn dây, thì trường từ sẽ được gia tăng lên đáng kể, và ngược lại.

Nguyên lý hoạt động của máy biến dòng
Nguyên lý hoạt động của máy biến dòng

Biến dòng có 2 chế độ làm việc cơ bản, đó là chế độ hở mạch và chế độ ngắn mạch.

  • Chế độ hở mạch thứ cấp: Dòng điện thứ cấp hở mạch thì phía thứ cấp sẽ có điện áp cảm ứng với biên độ rất cao gây nguy hiểm cho con người và các thiết bị thứ cấp. Để tránh hiện bão hòa trong mạch từ,người ta đã chế tạo ra biến dòng tuyến tính.
  • Chế độ ngắn mạch sơ cấp: Thứ cấp có phụ tải Z2: Tỷ số giữa dòng ngắn mạch sơ cấp và dòng định mức gọi là bội số dòng của máy biến dòng. Khi bội số lớn thì sai số CT càng tăng. Với mạch bảo vệ, bội số dòng điện của CT dòng phải có giá trị sai số dưới 10%.

Tỷ số giữa số vòng quấn của cuộn Primary và số vòng quấn của cuộn Secondary quyết định mức điện áp đầu ra của máy biến dòng.

Các loại máy biến dòng phổ biến hiện nay

Sau đã đã tìm hiểu biến dòng là gì, ta có thể phân loại máy biến dòng theo những tiêu chí sau đây:

Phân loại theo đặc điểm bên ngoài

  • Biến dòng dạng dây quấn: là loại máy biến dòng được thiết kế với cấu trúc dạng cuộn dây quanh lõi sắt. Thông thường có nhiều vòng dây được quấn chồng lên nhau để gia tăng trường từ. Biến dòng dạng dây quấn thường được sử dụng để đo và bảo vệ dòng điện có giá trị thấp.
  • Biến dòng dạng vòng: là loại máy biến dòng được thiết kế với cấu trúc dạng vòng. Trong đó, dòng điện cần đo được đi qua vòng này để tạo ra trường từ. Vòng này được bọc bởi một số cuộn dây để tạo ra một điện thế hoặc dòng điện phụ thuộc vào số vòng cuộn của cuộn dây. Biến dòng dạng vòng thường được sử dụng để đo và bảo vệ dòng điện có giá trị cao.
Biến dòng dạng vòng
Biến dòng dạng vòng
  • Biến dòng dạng khối: là loại máy biến dòng được thiết kế với cấu trúc dạng khối. Trong đó, các lõi sắt được chồng lên nhau và quấn dây quanh chúng để tạo ra trường từ. Biến dòng dạng này được sử dụng để đo và bảo vệ dòng điện có giá trị rất cao trong công nghiệp.

Phân loại theo chức năng

  • Biến dòng bảo vệ: được sử dụng để đo dòng điện và phát hiện các trường hợp quá dòng, ngắn mạch trong hệ thống điện. Biến dòng này được sử dụng để giám sát dòng điện và bảo vệ các thiết bị điện khác khỏi các vấn đề như quá tải, ngắn mạch, mất pha, mất cân bằng,…
  • Biến dòng thứ tự không ZCT: là loại máy biến dòng được sử dụng để xác định thứ tự của các pha trong mạch điện xoay chiều, không cần sử dụng đến các cảm biến dòng ZCT. Thiết bị này thường được sử dụng trong điện công nghiệp để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và an toàn.
Biến dòng thứ tự không ZCT
Biến dòng thứ tự không ZCT

Xem thêm: Hướng dẫn cách chọn biến dòng CT phù hợp

Cách đấu biến dòng vào đồng hồ Ampe

Đấu biến dòng vào đồng hồ Ampe với những bước đơn giản sau:

  • Bước 1: Xác định vị trí của chân đấu vào của đồng hồ Ampe,  thường có ký hiệu “I” hoặc “A”.
  • Bước 2: Để đấu biến dòng vào đồng hồ, xác định dòng định mức được hiển thị trên bề mặt đồng hồ.
  • Bước 3: Kết nối dây dẫn của biến dòng vào chân đấu. Lưu ý cần kết nối dây dẫn tương ứng với dòng điện mà bạn muốn đo.
  • Bước 4: Cuối cùng, kết nối dây dẫn nguồn cho đồng hồ Ampe, thường có ký hiệu “N” hoặc “COM” trên bề mặt của đồng hồ. Trường hợp sử dụng nguồn AC, bạn cần kết nối dây này với chân “N” của nguồn.

Ứng dụng của các loại máy biến dòng

Sau khi đã nắm được biến dòng là gì thì ta sẽ tiếp tục tìm hiểu về công dụng của thiết bị. Các loại máy biến dòng được sử dụng rộng rãi trong đo lường và bảo vệ hệ thống điện và tủ điện. Dưới đây là một số ứng dụng chính của thiết bị:

  • Đo dòng điện: Biến dòng được sử dụng để chuyển đổi dòng điện từ mức độ lớn sang mức độ nhỏ để đo bằng các thiết bị đo lường.
  • Bảo vệ hệ thống điện: Biến dòng được sử dụng để đo dòng điện trong mạch điện và giám sát trạng thái hoạt động của thiết bị điện. Nếu có sự cố, biến dòng bảo vệ sẽ ngắt mạch và ngăn chặn thiết bị khỏi bị hư hỏng.
Bảo vệ hệ thống điện
Bảo vệ hệ thống điện
  • Điều khiển tải: Biến dòng có thể chuyển đổi dòng điện theo yêu cầu để đáp ứng các yêu cầu của tải và tối ưu hóa hiệu suất hệ thống điện.
  • Kiểm tra chất lượng điện năng: Biến dòng có thể đo các thông số như hệ số công suất, hiệu suất,…
  • Đo lường năng lượng điện: Biến dòng được sử dụng để chuyển đổi dòng điện sang tín hiệu thích hợp để đo lường năng lượng điện bằng các đồng hồ đo năng lượng.

Tổng kết

Trên đây là những thông tin về biến dòng là gì cũng như ứng dụng và tầm quan trọng của thiết bị. Tùy vào từng loại biến dòng và ứng dụng cụ thể mà các tính năng của thiết bị có thể khác nhau. Hy vọng với những thông tin trên bạn đã có thêm cho mình những kiến thức thú vị và bổ ích. 

Follow us

Hỗ trợ Trực Tuyến